Sta sterker met de preventiemedewerker
Het aanstellen van een preventiemedewerker kan veel meer betekenen voor een organisatie dan alleen het invullen van een wettelijke plicht. De preventiemedewerker kan helpen om het bedrijf veiliger en gezonder te houden.
Met een actieve preventiemedewerker heeft de organisatie interne meer aandacht en deskundigheid voor het voorkomen van gezondheidsrisico’s.
Hoe zit het ook alweer?
Elk bedrijf is verplicht ten minste één werknemer aan te wijzen als preventiemedewerker. Dit mag niet iemand zijn van buiten het bedrijf. Als het bedrijf maximaal 25 werknemers in dienst heeft, mag de werkgever ook zelf de preventiemedewerker zijn.
De preventiemedewerker is een interne functie. Daarmee is de preventiemedewerker regelmatig op de werkvloer, onderdeel van de bedrijfscultuur en kan de preventiemedewerker problemen eerder signaleren dan een externe partij.
Voorwaarde is dat de preventiemedewerker voldoende kennis en ervaring heeft om de preventietaken goed te kunnen uitvoeren. Het is een officiële functie, met een contract waarin staat hoeveel uren aan de taken besteed mogen worden.
De preventiemedewerker is niet eindverantwoordelijk voor een gezonde en veilige werkplek. Dat is de directie of werkgever.
De preventiemedewerker is de interne adviseur als het gaat om het voorkomen van risico’s. De preventiemedewerker vervult een brugfunctie en let erop dat er aandacht wordt besteed aan de, in de RI&E beschreven, risico’s.
Daarom werkt de preventiemedewerker nauw samen met deskundigen binnen en buiten het bedrijf. Dat zijn bijvoorbeeld HR, de BHV'ers, de vertrouwenspersoon en de kerndeskundigen van de arbodienst, zoals de bedrijfsarts, arbeidshygiënist of arbeids- en organisatiedeskundige maar soms ook de Inspectie SZW, brandweer, politie, gemeente, vakbond, branchevereniging of met omwonenden.
De precieze taken van de preventiemedewerker zijn afhankelijk van onder andere de interne wensen, de grootte, structuur en omstandigheden van het bedrijf.
Wettelijke taken
De preventiemedewerker heeft in ieder geval drie taken die wettelijk zijn vastgelegd (artikel 13 van de Arbowet, lid 7):
- Het ondersteunen van de werkgever om optimale arbeidsomstandigheden te realiseren, dit gebeurt middels de RI&E.
- Het adviseren en samenwerken met de arbodeskundigen en de ondernemingsraad over de te nemen maatregelen voor een goed arbeidsomstandighedenbeleid.
- Het (mede) uitvoeren van arbo-maatregelen
Vaardigheden in de praktijk
Wat moet de preventiemedewerker in de praktijk kunnen en welke vaardigheden zijn daarvoor nodig?
1- Organiseren van preventie
Kennis hebben van regievoeren, evalueren en bijsturen, maar ook van de grenzen van de eigen rol. Kennis hebben van het belang en de plaats van preventie in het kader van veranderende sociale zekerheid. Draagvlak kunnen creëren voor preventie via motivatie en met oog voor kosten én baten;
Kennis hebben van verschillende modellen en ontwerpen van preventiezorg met betrekking tot arbeidsomstandigheden.
De kenmerken van de eigen organisatie in voldoende mate kennen om aangrijpingspunten in techniek, organisatie en gedrag te kunnen benoemen.
2 - Vraagbaak werkgever/ werknemer
De weg kennen naar de belangrijkste informatiebronnen voor de uitvoering: internetsites, boeken, tijdschriften, instituten, branches, arbo catalogussen, deskundige personen en organisaties, opleidingen en subsidieregelingen. Actief ontwikkelingen blijven volgen.
3- Leveren van bijstand m.b.t. de RI&E
Ervoor zorgen dat er een deugdelijke RI&E aanwezig is en zo nodig/mogelijk deelnemen aan de uitvoering van de RI&E. De plaats kennen van de RI&E als onderdeel van de beleidscyclus.
In staat zijn om een RI&E te beoordelen op wettelijke eisen zoals genoemd in artikel 5 van de Arbo-wet zoals de actualiteitseis.
Beoordelen of de RI&E past bij de organisatie (taalgebruik, juiste checklist gebruikt).
In staat zijn om een voorstel plan van aanpak op te stellen en bij te houden.
4 - Adviseren en samenwerken stakeholders
Kennis hebben van de principes van effectiviteit van communiceren, adviseren en samenwerken.
In staat zijn werkzaamheden op integere en zorgvuldige wijze uit te voeren.
Samen kunnen werken met interne en externe deskundigen en specialisten.
Kennen van de principes van rechten en plichten van werknemers, werkgevers en preventiemedewerkers.
Opleiding
Een opleiding tot preventiemedewerker is niet wettelijk verplicht maar wel aan te raden. Want om de deze veelzijdige rol goed te kunnen vervullen, zijn naast inhoudelijke deskundigheid ook specifieke competenties nodig op het gebied van communicatie, samenwerking en doortastendheid.
Interesse in de opleiding preventiemedewerker? Kijk hier.
Door: Berber Golsteijn - Pruim
