VerzuimWeg. Ziekte overkomt je, verzuim is een keuze.

Banenafspraak? Bananenafspraak!

Op 4 juli heeft staatssecretaris Van Ark een brief gestuurd aan de Tweede Kamer met daarin de resultaten van de Wet Banenafspraak: banen genoeg, maar de overheid loopt ver achter op de markt. Volgens onze Register Casemanager Ruben Harms verandert de overheid nu de regels tijdens het spel.

Om het te illustreren: stel je eens voor dat tijdens een potje voetbal de regels plotseling zouden worden gewijzigd, midden in het spel; dat zou er dan zo uit kunnen zien:

Op 30 mei 2020 wordt de Champions League-finale gespeeld; Ajax en Juventus staan in de finale. Kort voor de aftrap van de tweede helft, Ajax leidt ondertussen overtuigend met 2-1, voert de FIFA een aantal spelregelwijzigingen door, welke met onmiddellijke ingang gelden. Ajax mag de wedstrijd namelijk niet winnen, omdat dit niet past in de financiële belangen van de FIFA en het aanzien van het voetbal op het allerhoogste niveau.
Ondertussen in het stadion, waar nog niemand weet van de ontwikkelingen: In de 89e minuut beslist Ajax de wedstrijd met een fenomenale omhaal; Ajax wint dus met 3-1 en heeft dus een absolute topprestatie geleverd en wint na al die jaren eindelijk weer de cup met de grote oren. Alle reden om euforisch te zijn, maar dát feest gaat mooi niet door! De scheidsrechter meldt beide ploegen dat de FIFA heeft besloten om de spelregels tijdens de wedstrijd te wijzigen en dat als gevolg van deze spelregelwijzigingen er dit jaar geen winnaar van de Champions League is. Het Atatürk Olympisch Stadion, waar de wedstrijd gespeeld is, wordt door ruim 80.000 bloeddorstige supporters tot de laatste steen afgebroken. De door de FIFA doorgevoerde spelregelwijzigingen zijn als volgt:
- Na 90 minuten spelen worden de doelpunten van beide partijen bij elkaar opgeteld;
- Als er in totaal vijf doelpunten worden gemaakt, dan zijn beide ploegen winnaar en deelt men het prijzengeld;
- Als er minder dan vijf doelpunten worden gemaakt, dan wint er niemand en volgt een boetepremie;
- Met ieder gemaakt doelpunt wordt de boete voor éénvijfde deel gecompenseerd.
- Fraude en matchfixing worden vanzelfsprekend zeer zwaar gecontroleerd en beboet en leiden tot eeuwige uitsluiting van het toernooi.

Bovenstaande verhaal is natuurlijk volstrekt belachelijk en absoluut niet realistisch. Tenminste, niet in het voetbal.
Staatssectretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft onlangs een brief aan de kamer verstuurd met daarin onder andere de boodschap dat voor de vierde jaar op rij het aantal arbeidsplaatsen dat is overeengekomen in de Wet Banenafspraak ruimschoots is gehaald, in totaal 8.500 banen meer dan het gestelde doel. Wat duidelijk kan worden gesteld is dat dit succes niet te danken is aan de overheid; de overheid loopt een behoorlijk eind achter de fanfare aan wanneer het gaat om het creëren van ‘doelgroepbanen’. Er is een motie ingediend om de overheid en markt niet langer aparte quota toe te delen; dit bevordert vooral de mogelijkheid tot samenwerken tussen markt en overheid, zo is het argument. Je kunt het politiek correct uitleggen als ‘tijdens het spel wijzigen van de spelregels ten gunste van het beoogde doel’, maar in feite wordt de markt nu opgezadeld met de tekortkoming van de overheid.

Zo lang er in totaal voldoende banen worden gecreëerd is dat niet zo’n probleem, maar wat nu als de banenafspraak een jaartje niet wordt gehaald? Goede kans dat de overheid nog steeds de grote achterblijver is. Maar de markt wordt in dat geval, ondanks geleverde prestaties en resultaat, hartelijk bedankt in de vorm van een ‘inclusiviteitsopslag’.
Juist, de inclusiviteitsopslag; niet meer de voor zichzelf sprekende Quotumheffing, maar een nogal ambtelijke inclusiviteitsopslag. Daar waar de Quotumheffing heel helder was: €5.000 boete voor iedere niet-vervulde arbeidsplaats, wordt de inclusiviteitsopslag een premiebedrag dat wordt gerelateerd aan de premieloonsom. Hier tegenover staat een compensatie in de vorm van het loonkostenvoordeel (LKV) per statushouder / gecreëerde baan. Het loonkostenvoordeel zal ten opzichte van de huidige vorm bovendien worden verhoogd én structureel van toepassing zijn. Het is dan ook het voornemen om de premieheffing in balans te laten zijn met de compensatie. In verband met administratieve lastenverlichting zal de premiestelling ‘analoog’ worden geheven aan de kinderopvangheffing; ofwel een uniforme opslag op de premie.

In een onderzoek naar beperking van de administratieve lasten door onderzoeksbureau Ape worden twee rekenvoorbeelden gegeven waarbij een bedrijf 250 medewerkers heeft en een totale premieloonsom van €6.250.000. In de oude situatie moeten werkgevers ongeveer 2% van het totaal aantal verloonde uren
besteden aan mensen uit de doelgroep van de banenafspraak. Bij 250 medewerkers is dat 5 banen. In de nieuwe systematiek, dus met de inclusiviteitsopslag welke in het voorbeeld is gesteld op 0,4% van de loonsom, komt de opslag uit op €25.000. Bij een maximumvergoeding van €5.000 door het vernieuwde loonkostenvoordeel betekent het dat er 5 banen moeten worden gecreëerd; dat lijkt dus perfect in balans te zijn en tot zover slaagt het voornemen.
Echter, bij dit bedrijf is het gemiddelde bruto inkomen per medewerker €22.000 en dat is nét hoger dan het minimumloon en derhalve niet erg reëel. Laten we daarom uitgaan van het gemiddeld inkomen zoals de overheid gebruikt voor het vaststellen van de WGA- en Ziektewetpremies: €33.100. Bij 250 medewerkers is de loonsom dan €8.275.000. Als we daarop 0,4% inclusiviteitsopslag heffen, dan moet het bedrijf niet 5 medewerkers, maar 6,62 medewerkers aannemen om de heffing te compenseren met loonkostenvoordelen. Als dit bedrijf blijft steken op 5 medewerkers, dan verdwijnt €8.100 premie in de staatskas.

Stel dat hetzelfde bedrijf 1000 medewerkers heeft, dan zou het bedrijf 20 medewerkers uit de doelgroep in dienst moeten hebben en is de maximale boete €100.000. In de nieuwe situatie is de heffing al fors duurder: €132.400 (€33.100.000 x 0,4%); hetzelfde bedrijf zal dan tenminste 26,5 medewerkers moeten aanstellen om de heffing volledig te compenseren. Houdt men het op 20 medewerkers, dan verdwijnt met de nieuwe regeling alsnog €32.500 aan premie in de staatskas.

Het probleem met dit systeem is dat het loonkostenvoordeel een gemaximeerd bedrag is, en een premiestelling op basis van de loonsom niet. Bovendien is een werknemerspremie veel minder zichtbare schade voor bedrijven dan een feitelijke boete en bevordert het dus absoluut niet de nut en noodzaak tot het creëren van banen, zoals aanvankelijk bedoeld met de Wet Banenafspraak. Het is dan niet zo gek om te denken dat de overheid deze maatregelen helemaal niet neemt om de onderlinge samenwerking tussen overheid en markt te bevorderen, of om administratieve lasten terug te brengen, maar vooral om de kosten voor het eigen falen zo verdekt mogelijk bij de ‘markt’ neer te leggen, wat opnieuw een lelijke deuk trapt in het vestigingsklimaat van ons land, net naast de al wat roestige plek die de BeZaVa in 2013 achterliet.

Terug naar overzicht

Direct contact

Stedumermaar 6
9735 AC  GRONINGEN

T: 050 - 317 65 25
E:

F: 050 - 317 65 35
KvK: 02086372